सागराच्या सान्निध्यात


खडकवासल्याच्या केंद्रीय जल व विद्युत केंद्रातून अविनाश फणसळकर मुख्य संशोधन अधिकारी या पदावरून बारा-तेरा वर्षांपूर्वी निवृत्त झाले. त्यांनी लिहिलेल्या सुबोध शास्त्रीय लेखांचा निसर्गावर मात हा संग्रह प्रसिद्ध आहे. तुलनेने अल्पपरिचित अशा जीवनक्षेत्रातील त्यांचे हे काही अनुभव. ********** स्थापत्य अभियांत्रिकीची पदवी घेतल्यानंतर सर्वसाधारण मुलांच्याप्रमाणे मीही सार्वजनिक बांधकाम खात्यात नोकरी धरली. पण लवकरच बांधकाम क्षेत्र कंटाळवाणे वाटू लागले. विटा, वाळू, सिमेंट यांच्याशीच कायमचा संबंध! शिवाय या क्षेत्रातील आर्थिक व्यवहार हे सरळ माणसाला कधीच पचनी पडणार नाहीत, असे असतात. शेवटी कंटाळा येऊन हे क्षेत्र सोडले. शिक्षणाचाही उपयोग होईल, पण त्याचबरोबर ज्या क्षेत्रात जीव रमेल असे अगदी वेगळे, चाकोरीबाहेरचे जलशास्त्रीय संशोधनाचे (मूलभूत संशोधनापेक्षा उपयोजित संशोधनाचे) क्षेत्र निवडले. त्यातही मुख्यतः समुद्रतटीय अभियांत्रिकी क्षेत्राला उपयोगी पडणारे संशोधन करावयाचे होते. समुद्रकिनाऱ्यावर बंदरे बांधली जातात. काही समुद्रकिनाऱ्यांची झीज होत असते, तर काही ठिकाणी वाळू साचत राहते. अधूनमधून वादळे किनाऱ्यावर येऊन धडकतात. त्यामुळे नुकसान होते. धक्क्याला लागलेली बोट डचमळू नये म्हणून बंदरात लाटांचा प्रादुर्भाव होणार नाही याची काळजी घ्यावी लागते. मोठ्या बोटींना पाण्याची खोलीपण खूप लागते. बंदरापाशी तेवढी खोली नसेल, तर त्या खोलीचा चर खणावा लागतो. त्यात गाळ साठण्याचा संभव असतो... अशा अनेक समस्या असतात. या समस्यांवर उपाय शोधणे म्हणजे उपयोजित जलशास्त्रीय संशोधन. हे प्रश्न निर्माण होण्यास काही निसर्गनिर्मित, तर काही मानवनिर्मित कारणे असतात. निसर्गनिर्मित कारणे म्हणजे लाटा, भरती, ओहोटी, वादळे, पाण्य ...

हा लेख पूर्ण वाचायचा आहे? सोपं आहे. एकतर * सभासदत्व !*' घ्या किंवा आपण विद्यमान सभासद असाल तर कृपया लॉगिन करा .


अंतर्नाद , दीर्घा , अविनाश फणसळकर

प्रतिक्रिया

  1. Anantkapse

      4 वर्षांपूर्वी

    सुंदर अनुभवलेखन.

  2. ugaonkar

      5 वर्षांपूर्वी

    छान नवीन अनुभव.

  3. rambhide

      6 वर्षांपूर्वी

    चाकोरीबद्ध स्थापत्य अभियांत्रिकी मध्ये जीवन व्यतीत करण्याचा धोपटमार्ग नाकारून जगलेल्या एका वेगळ्या जीवनाची शब्दबद्ध झलक!! वाचनीय, समुद्राच्या पाण्याइतकेच ओघवते!

  4. deepa_ajay

      6 वर्षांपूर्वी

    out of box मस्त



वाचण्यासारखे अजून काही ...

Install on your iPad : tap and then add to homescreen