विदर्भाचे सांस्कृतिक वैभव समजले जाणाऱ्या मारबत परंपरेची दखल मराठी चित्रपटसृष्टीने घेतली आहे. राजकुमार मेंडा निर्मित आणि समीर आठल्ये दिग्दर्शित आगामी ‘बकाल’ ह्या चित्रपटाची पार्श्वभूमी मारबत परंपरेच्या मूळ संकल्पनेशी जोडली आहे. त्याचबरोबर मारबत परंपरेला अनुसरून मिरवणुकीच्या पार्श्वभूमीवर देवीचा महिमा असलेले एक गाणेही चित्रीत करण्यात आले आहे.विदर्भातील ‘मारबत’ परंपरा पहिल्यांदाच मराठी चित्रपटात
मुंबई-पुण्यात जसा स्वातंत्र्यपूर्व काळात जनतेच्या एकोप्यासाठी सार्वजनिक गणेशोत्सव सुरू झाला तसा नागपूरच्या भोसले घराण्याने १८८२ साली मारबत मिरवणुकीला प्रारंभ केला. काळी मारबत आणि पिवळी मारबत ह्या देवीच्या प्रतिकृती तयार करून त्यांची मिरवणुक नागपूरच्या महाल, इतवारी, मोमीनपुरा परीसरात फिरवल्या जातात आणि त्यांचे दहन केले जाते. समाजाती अनिष्ट प्रथा आणि प्रवृत्ती मारबत घेऊन जाते असे आवाहन केले जाते. काळ्या मारबतीला १३८ वर्षांचा, तर पिवळ्या मारबतीला १३४ वर्षांचा इतिहास असून दोन्ही मारबती एकाचवेळी निघत असतात. ब्रिटिश राजवटीत लोक अत्याचाराने त्रस्त होते. परकीय गुलामगिरीचे पाश तुटून देश स्वतंत्र व्हावा, या भावनेने १८८५ मध्ये जागनाथ बुधवारी परिसरात तऱ्हाणे तेली समाजबांधवांनी पिवळी मारबत उत्सव कमिटीची स्थापना केली. ती परंपरा आजतागायत सुरू आहे. विदर्भाचे सांस्कृतिक वैभव समजले जाणाऱ्या मारबत परंपरेची दखल मराठी चित्रपटसृष्टीने घेतली आहे. राजकुमार मेंडा निर्मित आणि समीर आठल्ये दिग्दर्शित आगामी ‘बकाल’ ह्या चित्रपटाची प ...
हा लेख पूर्ण वाचायचा आहे? सोपं आहे. एकतर * सभासदत्व !*' घ्या किंवा आपण विद्यमान सभासद असाल तर कृपया लॉगिन करा .