सभासद लॉगिन
मोफत चाचणी सभासदत्व !

सत्यजित राय  एक अनुभव 




जगविख्यात दिग्दर्शक सत्यजित राय यांचं हे जन्मशताब्दी वर्ष ! फिल्म सोसायटीची मुहूर्तमेढ भारतात रोवणाऱ्या सत्यजित राय यांनी पाथेर पांचाली या अभिजात चित्रपटाची निर्मिती करून भारतीय चित्रपटांना जागतिक पटावर मानाच स्थान मिळवून दिलं. वास्तव रूपवाणीच्या माध्यमातून सत्यजित राय यांचं  कार्यकर्तृत्व आम्ही विविध लेखातून सादर करत आहोत.











सत्यजित राय  एक अनुभव 




सुधीर नाडकर्णी




सत्यजित राय हा अस्सल बंगाली मातीतला दिग्दर्शक. त्यांनी निर्माण केलेले सर्व चित्रपट बंगाली पार्श्वभूमीवर बंगाली भाषेत आणि बहुतांशी रवीन्द्रनाथ टागोरांच्या किंवा  अन्य  वंग कादंबरीकारांच्या कथाकारांच्या साहित्यावर बेतलेले होते. अपवाद फक्त दोन हिंदी चित्रपटांचा. पूर्ण लांबीचा शतरंज के खिलाडी ( १९७७) आणि दूरदर्शनसाठी बनवलेला ४५ मिनिटांचा लघुपट सद्गती (१९८१). दोन्ही मुन्शी प्रेमचंद यांच्या कथानकावरून बेतलेले होते. सत्यजित राय ह्या नावाशी  मी परिचित होतो. तरीही मी शतरंज पहिला तो अमजद खान, संजीव कुमार, शबाना आझमी वगैरे कलाकारांसाठीच. चित्रपट पाहून मी भारावून गेलो. राय ही काय चीज आहे ह्याची थोडीफार कल्पना मला आली. चित्रपटाचे वातावरण १८५६ सालचे आहे. लखनौचा विलासी नवाब वाजिद अली शाह आणि त्याच्या राज्यातील बुद्धिबळ खेळणारी जोडी हांच्या माध्यमातून राय ह्यांनी त्याकाळच्या राज्यकर्ता आणि प्रजा ह्यांच्या केवळ विलासीपणामुळे आलेल्या नाकर्तेपणावर, निष्क्रियतेवर अचूक बोट ठेवलेले आहेआणि त्यामुळे आपला देश ब्रिटिशांना आंदण कसा दिला गेला ह्यावर सूचक भाष्य मोजक्या दृश् ...

हा लेख पूर्ण वाचायचा आहे? सोपं आहे. एकतर ‘रुपवाणी’ चे सभासदत्व* घ्या. किंवा '*मोफत चाचणी सभासदत्व !*' घ्या.


प्रतिक्रिया

← मागील लेख

बहुआयामी रे ...

पुढील लेख →

चित्रस्मृती



वाचण्यासारखे अजून काही ...

पुनश्च

राहून गेलेल्या गोष्टी २ (जयवंत दळवी आणि सुशीलकुमार शिंदे)

मुलाखतकार: संध्या टाकसाळे | 2 दिवसांपूर्वी

तुमच्या आमच्यापेक्षा नामवंतांच्या आयुष्यात अशा राहून गेलेल्या गोष्टींची यादी मोठी असणं स्वाभाविक आहे
पुनश्च

अश्रू झाला आहे खोल...

पंडीत ह्रदयनाथ मंगेशकर | 7 दिवसांपूर्वी

जीवनातल्या दुःखांना सामोरं जाणाऱ्यांनाच एक खोल खोल अर्थ गवसतो. जीवनाच्या यज्ञामध्ये जळत जळत हसतानाच मी तुला अधिक पाहिलं होतं. खरंच तुझ्याकडून ही विलक्षण, अमरण कविता लिहून घेण्यासाठी, विधात्यानं तुला तुझ्या मुलाच्या मृत्यूचा खेळ दाखविला.
अधिक पहा ...

बहुविध.कॉम

बहुविध.कॉम

आम्ही आहोत साहित्य व्यवहारातले ‘शबरी’!
तुम्हाला शबरीची बोरे माहिती आहेतच. बोरे चाखून, त्यातली जी उत्तम होती ती शबरीने श्रीरामाला अर्पण केली होती. त्याच धर्तीवर “बहुविध डॉट कॉम” या उपक्रमाद्वारे साहित्य व्यवहारातील शबरीची भूमिका आम्ही करत आहोत. त्याच निष्ठेने उत्तमातलेही उत्तम साहित्य तुमच्यापर्यंत पोचवण्यासाठी आम्ही प्रयत्नशील आहोत. साहित्याची निवड करताना सर्व प्रकारचा रसास्वाद मिळून तुमचे साहित्यिक भावविश्व कसे समृद्ध होइल हे आम्ही काळजीपूर्वक पाहतो. नव्या काळाशी सांधा जोडत हा सगळा व्यवहार आम्ही डिजिटल प्लॅटफॉर्मवर करत आहोत. म्हणजे वाचण्यासाठी तर आहेच, ऐकण्यासाठी आणि पाहण्यासाठी देखील कसदार कंटेंट इथे मिळत राहणार आहे. बोरे जशी विविध प्रकारांची,रंगांची, आकारांची असतात तसेच साहित्यही बहुधांगी असते. मराठी भाषेत गेल्या शे-दीडशे वर्षात हजारो लेखकांनी, अनेक विषयांवर साहित्य निर्मिती केली आहे. त्यातले कसदार साहित्य निवडून ‘पुनश्च’ अंतर्गत या डिजिटल व्यासपीठावरुन देत आहोत. त्याशिवाय चित्रपटविषयक दर्जेदार ‘रूपवाणी’, साहित्य व्यवहारातील मानाचे पान ‘ललित’ मासिक, बाल-कुमारांचे उत्तम मनोरंजन करणारे ‘वयम्’, भाषेचा चहुअंगी वेध घेणारे ‘मराठी प्रथम्’ अशा विविध नियतकालिकांच्या रूपात ही बहुविविधता दिसेल.

अतिरिक्त माहिती

आपण जर का या व्यासपीठावरील कोणत्याही साहित्यामुळे नाराज झाला असाल अगर आपल्या भावना दुखावल्या असतील तर editor@bahuvidh.com या मेल आयडीवर लगेच संपर्क साधा.

© बहुविध.कॉम 2020. All rights reserved.